دانه قهوه

دانه قهوه چیست؟

دانه هایی که ما برشته کاری می‌کنیم، آسیاب می کنیم و برای تهیه قهوه آماده می کنیم، در واقع دانه های میوه ای هستند که به گیلاس قهوه معروف هستند.

 یعنی دانه های قهوه فرآوری نشده و بو داده نشده را می توان کاشت و به درخت قهوه تبدیل کرد. به طور کلی درختان قهوه انواع مختلفی دارند. بسته به نوع درخت، حدود ۳ تا ۴ سال طول می کشد تا درختان قهوه تازه کاشته شده میوه بدهند. میوه این درختان وقتی رسیده و آماده برداشت می شود به رنگ قرمز روشن و تیره در می آید و به همین دلیل به آن گیلاس قهوه می گویند.

دانه های قهوه کامل، چه خام یا برشته شده، فوایدی دارند. به عنوان مثال، حاوی آنتی اکسیدان و کافئین است و می تواند انرژی لازم برای شروع روز را به شما بدهد. البته، یک فنجان دانه قهوه سبز تازه طعم قهوه بو داده ای که به آن عادت کرده اید ندارد. 

معمولا بر خلاف دانه های قهوه بو داده که طعم معطر و مطبوعی دارند، دانه های قهوه سبز طعم ملایم و تلخ تری دارند. دلیل این تفاوت طعم این است که دانه‌های قهوه سبز حاوی ترکیب سلولزی هستند که از ایجاد طعم‌های قوی‌تری که در دانه‌های برشته یافت می‌کنیم، جلوگیری می‌کند.

انواع دانه قهوه؟

بیش از ۱۲۰ نوع گیاه قهوه وجود دارد که هر کدام نوع متفاوتی از قهوه تولید می کنند. یعنی دانه های قهوه از درختان مختلف قهوه دارای ویژگی های بسیار متفاوتی هستند. 

به عنوان مثال، دانه های درخت قهوه از نظر اندازه و طعم متفاوت هستند. جالب اینجاست که محل کشت دانه های قهوه نیز می تواند طعم آن را تغییر دهد. عواملی مانند آب و هوا، ارتفاع و نوع خاک می توانند بر طعم دانه های قهوه تولید شده توسط درختان قهوه تأثیر بگذارند.

با این حال، بیشتر قهوه ای که ما مصرف می کنیم تنها در دو نوع وجود دارد: روبوستا یا عربیکا. حدود ۶۰ درصد از قهوه جهان عربیکا و ۴۰ درصد از قهوه روبوستا است. هر کدام از این دانه ها یا ترکیبی از آنها از نظر طعم، شرایط رست کردن و قیمت متفاوت هستند.

دانه قهوه عربیکا

دانه های قهوه عربیکا یکی از محبوب ترین انواع قهوه است. اعتقاد بر این است که دانه قهوه عربیکا یکی از اولین گونه های قهوه است و ریشه های آن به هزار سال قبل از میلاد مسیح باز می گردد. این دانه‌های قهوه معمولاً بیضی شکل، با شکاف مرکزی مشخص و بزرگ‌تر از دانه‌های قهوه روبوستا هستند.

دانه های قهوه عربیکا معمولا طعم شیرین و ملایمی دارند و مقدار کافئین کمتری نسبت به گونه روبوستا دارند. قهوه عربیکا بالاترین قیمت را در بازار جهانی دارد و نسبت به روبوستا گرانتر است. 

این به این دلیل است که نسبت به دانه قهوه روبوستا حساسیت بیشتری دارد و برای رشد به کشت خاصی نیاز دارد. مثلاً باید در آب و هوا و ارتفاع معینی پرورش داده شود. به طور کلی دانه های قهوه عربیکا در ارتفاع ۱۰۰۰ تا ۲۵۰۰ متری کشت می شود. به عنوان مثال، آمریکای لاتین، به ویژه برزیل، در حال حاضر بزرگترین تولید کننده قهوه عربیکا است.

دانه قهوه روبوستا

روبوستا که بیشتر در آفریقا، ویتنام و اندونزی کشت می شود نسبت به قهوه عربیکا اسیدیته کمتری دارد. یعنی طعم شیرین آن معمولا کمتر از عربیکا است. خود دانه های روبوستا کمی گردتر و کوچکتر از دانه های عربیکا هستند و چین خوردگی بین دانه ها کمتر مشخص است. 

به لطف این اسیدیته، روبوستا به راحتی می تواند ترکیبات طعم عمیق تر و قوی تری ایجاد کند. بنابراین، آن را جایگزین محبوبی برای اسپرسو می دانند. قابل ذکر است که علاوه بر طعم غنی، کافئین بالایی دارد و در هنگام پخت، لایه ای خامه ای ایجاد می کند.

دانه های قهوه روبوستا در ارتفاعات زیر ۱۰۰۰ متر رشد می کنند. در مقایسه با عربیکا، این نوع گیاه دانه قهوه بسیار سریعتر رشد می کند و میوه و گل تولید می کند. بنابراین، در نتیجه، آنها در واقع محصولات بیشتری تولید می کنند. 

علاوه بر این، در مقایسه با سایر درختان قهوه، کمتر در برابر آفات و شرایط آب و هوایی آسیب پذیر هستند. همه این دلایل باعث می شود دانه های قهوه روبوستا ارزان تر از عربیکا باشد. معمولاً روبوستا عمدتاً به عنوان ترکیب با شیر و برای قهوه فوری استفاده می شود.

دانه قهوه بدون کافئین

چیزی به نام دانه های قهوه بدون کافئین وجود ندارد، زیرا همه انواع دانه های قهوه به طور طبیعی حاوی کافئین هستند. به طور کلی، دانه های عربیکا حاوی ۰.۸ تا ۱.۴ درصد کافئین و دانه های روبوستا حاوی ۱.۷ تا ۴ درصد کافئین هستند. دانه های قهوه بدون کافئین موجود در بازار فرآوری شده و بدون کافئین هستند.

فرآیند کافئین زدایی قبل از رست شدن دانه های قهوه انجام می شود. در این فرآیند، دانه ها با آب یا بخار متورم می شوند و سپس کافئین با استفاده از آب، یک حلال آلی یا کربن فعال استخراج می شود. 

در نهایت، دانه‌های قهوه بدون کافئین دوباره خشک می‌شوند تا رطوبت خود را بازیابی کنند. اگرچه دانه‌های قهوه بدون کافئین هم همیشه حاوی مقداری کافئین هستند. زیرا حذف تمام کافئین از دانه های قهوه تقریبا غیرممکن است.

نتیجه گیری

تمام قهوه های تولید شده تجاری از منطقه ای از جهان به نام کمربند قهوه می آیند. کمربند قهوه به منطقه ای در اطراف استوا بین مناطق استوایی، از جمله کشورهای برزیل، ویتنام، کلمبیا، اندونزی و اتیوپی اشاره دارد. 

درختان قهوه انواع مختلفی دارند و درختان قهوه بسته به نوع و منطقه جغرافیایی که در آن کاشته می شوند، دانه های قهوه متفاوتی تولید می کنند. البته تقریبا تمام دانه های قهوه موجود در بازار عربیکا و روبوستا هستند.

سوالات متداول

بهترین کیفیت قهوه چیست؟

دانه های قهوه عربیکا یکی از محبوب ترین و شناخته شده ترین انواع دانه های قهوه است و حدود ۶۰ درصد از تولید قهوه در جهان را تشکیل می دهد. این گونه شامل دسته‌بندی از قهوه به نام قهوه اسپشیالتی می‌باشد که بهترین کیفیت را در قهوه دارد.

دانه های قهوه عربیکا یا روبوستا بهتر است؟

اگرچه دانه های قهوه عربیکا نسبت به روبوستا کافئین کمتری دارند، اما معمولا طعم بهتری دارند. در واقع عربیکا طعم ملایم و شیرین تری نسبت به روبوستا دارد. انتخاب میان این دو مورد به ذائقه شما بستگی دارد.

آیا خوردن دانه های قهوه خام بی خطر است؟

بله، خوردن دانه های قهوه بی خطر است. اما نباید در مصرف آن زیاده روی کرد.