اگر از مصرف کنندگان قهوه و علاقمندان پر و پا قرص این گیاه خوش طعم و خوش عطر باشید، احتمالا نام قهوه اسپشیالتی را شنیده اید اما این نام به چه نوع قهوه ای اشاره دارد؟ اگر بخواهیم به شکل خلاصه به این سوال پاسخ دهیم، باید بگوییم که صفت اسپشیالتی، به قهوهای اطلاق میشود که در تمامی مراحل، از کشت این گیاه تا سرو آن، با بهترین کیفیت تهیه شده باشد. دانه قهوه اسپشیالتی در بهترین مزارع کشت میشود؛ فرآوری آن با دقت بالایی انجام خواهد شد؛ به شکل تازه برشته می شود و فرایند دم آوری آن نیز با استفاده از مناسب ترین روش دم آوری قهوه است.
قهوه اسپشیالتی چیست؟
قهوه تخصصی، کیفیت ویژه یا همان اسپشیالتی، در واقع اصطلاحی است که به کل فرآیند آماده سازی قهوه از مرحله شروع کشت تا آخرین لحظه مصرف قهوه توسط مصرف کننده و حتی بخش بسته بندی این محصول اشاره دارد. قهوه های اسپشیالتی، نمونه دانههای قهوه ای هستند که آماده سازی، برشته کاری و دم آوری آنها با بهترین کیفیت و استفاده از صحیح ترین روش ها انجام می شود. قهوه تخصصی، در ارتفاع مناسب و در بازه زمان مناسبی از سال، در با کیفیت ترین خاک کشت می شود و برداشت آن نیز، در زمان مناسبی انجام خواهد شد. تمامی این ویژگی ها دست به دست هم می دهند تا قهوه های اسپشیالتی به یکی از هیجان انگیزترین و خوشمزه ترین قهوه های جهان تبدیل شوند.
انجمن تخصصی قهوه آمریکا (SCAA)، قهوه اسپشیالتی را در حالتهای سبز و رست شده عاری از عیوب اولیه، فاقد رنگ قهوه ای تیره بعد از روست، دارای اندازه دانه مناسب و یکدست و خشک شده به صورت یکنواخت، بدون عیب و لک در فنجان و دارای ویژگی های متمایز، تعریف می کند. از نظر عملی، این تعریف به این معنی است که قهوه اسپشیالتی باید بتواند تست های درجه بندی و کاپینگ را پشت سر بگذارد و نمره بالای هشتاد از صد نمره را کسب کند.
قهوه تخصصی توسط افرادی که بحث “کیفیت قهوه” را همیشه به عنوان بالاترین اولویت خود قرار می دهند، تهیه می شود. اسپشیالتی بودن قهوه، تنها زمانی رخ می دهد که همه افرادی که در زنجیره تهیه دانه قهوه دخیل هستند، با هماهنگی با یکدیگر کار کنند و تمامی قدمها برای تولید این محصول بر اساس رعایت استانداردها برداشته شوند.
می دانیم که حفظ کیفیت در بالاترین سطح کار آن هم به طور دائمی، کار آسانی نیست؛ اما متخصصان این حوزه با عشق، علاقه و تعهدی که در تولید این قهوه صرف می کنند، امکان سرو قهوه های اسپشیالتی را در سرتاسر دنیا برای علاقمندان فراهم ساختهاند. شایان ذکر است که تقریبا تمام فرآیند آماده سازی قهوه اسپشیالتی توسط افراد مجرب و آموزش دیدهای که دارای گواهینامههای بین المللی حرفهای هستند، صورت میپذیرد.
تاریخچه قهوه تخصصی
قهوه اسپشیالتی برای مدت زمان زیادی قبل از اینکه این قهوه را به این نام بشناسیم، وجود داشته است. ما مصرف قهوه تخصصی را به عنوان یک روند جدید میشناسیم؛ اما در واقع، این روند خیلی قبل تر از اینکه قهوه اسپشیالتی در بازار معرفی شود، شروع شده و تاریخچه آن به اوایل قرن بیستم میلادی باز می گردد. در این مورد، میتوان به خرید قهوه هتل دو کریون در پاریس در آن بازه زمانی اشاره کرد؛ این هتل، تنها تحت شرایط خاصی قهوههایش را از چند مزرعه در مناطق مختلف گواتمالا خریداری میکرده است.
اصطلاح “قهوه اسپشیالتی” اولین بار در دهه ۱۹۷۰ و در در مجله تجارت چای و قهوه، درست چند سال پس از افتتاح اولین فروشگاه استارباکس استفاده شد. به لطف فروشگاههایی مانند استارباکس و پیت، قهوه از یک تجربه مدرن و محدود به افرادی خاص، به تجربه یک نوشیدنی لذت بخش برای عموم مردم تبدیل شد. از آن زمان تا به امروز، پیشرفتهای چشمگیری در روشها و فناوری های کشاورزی، فرآوری دانه قهوه، برشته کاری و دم آوری اتفاق افتاده است و تقاضا برای تولید قهوه با کیفیت بالا ر در سراسر جهان افزایش قابل توجهی داشته است.
آیا کشت قهوه تخصصی با سایر گیاهان متفاوت است؟
کشت “قهوه اسپشیالتی” با کشت “قهوه تجاری” تفاوتهای اساسی دارد و تمام بخش آن از انتخاب گونه قهوه تا زیستگاه پرورش این محصول، به منظور تضمین حداکثر کیفیت متفاوت است. کشت قهوه با کیفیت بالا، مستلزم تلاش بسیار نیروی کار در شرایط آب و هوایی مناسب و خاک غنی است. نژاد قهوه اسپشیالتی همیشه از نوع “عربیکا” و از گونههای متفاوت کشت شده در مزارع هایی در سراسر دنیا تهیه میشود.
درخت قهوه عربیکا در بهار، با گلهای کوچک سفید و گیلاس هایی به طول یک و نیم سانتیمتر به بار میآورد و به تدریج، رنگ گیلاس های قهوه این درخت از سبز به قرمز تیره تبدیل میشود. هر دانه قهوه، حاوی دو دانه سبز است؛ دانه های شگفت انگیز طبیعت که فنجان های قهوه معطری را که هر روز از آن لذت می بریم، به ما هدیه میکند.
نحوه انجام تست کاپینگ در قهوه اسپشیالتی
تست کاپینگ برای شناخت قهوه تخصصی، در چندین مرحله انجام میشود و اگر قهوه مورد آزمایش، امتیاز ۸۰ را از صد امتیاز کسب کند، به عنوان قهوه اسپشیالتی شناخته میشود. مراحل تست کاپینگ به صورت زیر انجام میشود:
- مرحله شماره ۱- عطر/رایحه
- مرحله شماره ۲- طعم، مزه، اسیدیته و بادی
- مرحله ۳- شیرینی، یکنواختی و تمیزی
- مرحله ۴- امتیازدهی
برند قهوه موآ در ایران، از سال ۱۳۹۶ با تمرکز بر عرضه قهوه اسپشیالتی در حال فعالیت است. ما تاکنون موفق شدهایم تا از مزارع معروف جهان که قهوه اسپشیالتی مورد نیاز برندهای مطرح دنیا را تامین میکنند؛ دانه قهوه دلخواه خود را خریداری کرده تا تحت شرایط کاملا استاندارد در ایران برشته کاری شده و در نهایت، تجربه استفاده از قهوه کیفیت ویژه را برای افرادی که به این نوشیدنی علاقمند هستند، فراهم کنیم. لازم به ذکر است که برخی از لاینهای قهوه ارائه شده در قهوه موآ، امتیازی بالاتر از ۹۰ دارند که در نوع خود بسیار نادر و خاص محسوب می شوند و کیفیت بسیار بالایی دارند.